Ağızda en çok rastlanan yaralardan bahsederken, aftları anlatıp, uçuğu anlatmamak olmaz. Yalnız, yanlış bir anlamaya yol açmamak için belirtmem gerekir ki, ağız ortamında iyi yada kötü huylu birçok lezyonlar görülebilir, toplumda bilinen adlarıyla aft ve uçuk ise en sık rastlananlarıdır.
Yoksa ağızda oluşabilecek lezyonlar ,ağızda çıkan yaralar deyip yazdığımız iki konudan ibaret değildir. Diş hekimliğinin bu konularla ilgilenen;A ğız Hastalıkları Bilim Dalı’nın tüm çalışma alanını kapsayacak derecede farklı olgular mevcuttur. Uçuk, genellikle ağız dışında meydana gelen, ender olarak ağız içinde de görülebilen içi su toplamış küçük kabarcıklar şeklinde başlar. Virüsler tarafından meydana getirilir(Herpes simpleks), dolayısıyla bulaşıcıdır.
Uçuk çıkmadan yaklaşık bir gün önceden ilgili bölgede kaşınma ve yanma hissedilir.Sonrasında o bölgede kızarıklık, şişlik ve içi su dolu kabarcıklar orta çıkar.Bu oluşumlar yeme içme sırasında acı ve sıkıntı yaratırlar.Ağız dışında oluşmuşlarsa, bir süre sonra kuruyup çatlarlar ve çirkin bir görüntü oluştururlar. Virüs bir kere vücuda yerleştikten sonra ondan kurtuluş yok! Vücut direncinizin düştüğü anda nüks edecektir (yineleyecektir) . Ağır geçirilen enfeksiyonlar sırasında ve sonrasında, yorgun, uykusuz ve stresli olduğumuz dönemlerde,güneş ışığı ve aşırı rüzgara maruz kalınıp cildin kuruduğu zamanlarda bu virüsler tekrar etkin hale gelebilirler.Kısacası içimizde vücut direncimizin düşmesini dört gözle bekleyen düşmanlar var.Onları yenmek için iyi uyumuş ve dinlenmiş olmak,dengeli beslenmeye özen göstermek, ara sıra C ve B vitamini takviyesi yapmak çok önemli.Bu arada stresi de yenmek için , belki iş dönüşü yapılacak kısa bir spor aktivitesi, yürüyüş,yoga yada diğer gevşeme tekniklerini öğrenmek iyi gelebilir.
Güneş ve rüzgardan korunmak için de gereken önlemleri almanızı öneririm. Ne yazık ki, tüm alınan önlemlere rağmen uçuk yine de çıkabilir. Çıkacağı bölgede kaşınma,yanma gibi belirtiler hissettiğinizde vakit kaybetmeden antiviral uçuk kremi uygularsanız ,ya hiç çıkmadan durdurabilirsiniz,yada çok hafif atlatabilirsiniz. Ben yazılarımda genellikle ilaçların bağlı bulundukları grubun genel adını vermeyi tercih ediyorum. Sizlerden gelen istekler ise,önerdiğim ilaçların ticari adlarını vermem yönünde.
Bu defalık öyle yapalım; “Zovirax” gerçekten çok iyi bir uçuk ilacı. Yalnız kesinlikle uçuğun çıkacağı hissedildiğinde uygulanmasını öneririm.
Tüm alınan önlemlere rağmen yinede uçuk çıkmışsa , bulaştırmamaya dikkat edilmelidir. Uçuk, çıkacağı bölgede şişme ve kabarcıkların oluşmasından, yaranın kuruyup kapanmasına kadar bulaşıcıdır. Uçuğu olan kişi ,diğer aile fertleriyle eşe dosta bulaştırmamak için, kullandığı havlu,tabak ,çatal ,bardak ve benzeri şeyleri ayırmalıdır. Sevgi gösterilerinde sıklıkla kullanılan öpüşme alışkanlığı da bu süre için terk edilmelidir. Ayrıca uçuğa dokunulmamalı, uçuk yarasının kabuğuyla oynanmamalıdır.Yara ellenmişse eller mutlaka çok iyi yıkanmalıdır.
Uçuk her zaman ,tedavisini kendimizin yapacağı kadar basit geçmeyebilir. Uçuk ile beraber baş ve kas ağrısı ile seyreden ateşli durum söz konusuysa , sık sık tekrarlıyor ve iyileşme süresi 1 hafta 10 günü geçiyorsa, ağız ve dudak çevresiyle beraber cinsel bölgelerde de varsa, kişide bağışıklık sistemi bozukluğu varsa veya bağışıklık sistemini baskı altında tutan ilaçlar kullanılıyorsa doktor kontrolü şarttır. Bu amaçla ,ağız hastalıkları uzmanı diş hekimlerine gidilmesini tavsiye ederim.
Sağlıklı günler dilerim.